Op 28 maart 2019 organiseerden we het tweede congres ‘Onlinehulp voor welzijn en gezondheid’. Meer dan 260 deelnemers namen deel aan het congres. De nadruk lag op ‘blended hulp’, het doordacht combineren van face-to-facecontact en onlinehulp.
Tijdens het congres werd ook de scriptieprijs onlinehulp uitgereikt. Deze editie waren er niet één, maar twee winnaars. Zowel Florian Cassier en Marie Van Oost met hun website www.troep.link, gericht naar jongvolwassenen met depressieve gevoelens, als Ine Berghman en Cindy Casier met hun beschrijvende studie omtrent de informatiebehoefte van ouders na afwijkende prenatale diagnostiek willen met hun scripties het taboe op geestelijke gezondheidszorg doorbreken.
Keynotes voormiddag - 9.30 u tot 10.40 u
Keynote: Onlinehulp in Vlaanderen 2019 - stand van zake en perspectieven
Wat zijn de evoluties rond ‘onlinehulp in welzijn en gezondheid’ in Vlaanderen de laatste 5 jaar? Welke elementen van het Vlaamse onlinehulpbeleid zijn in die tijd (niet) gerealiseerd? Wat zijn de grote uitdagingen voor onlinehulp in hulpverlening en zorg de komende periode? Partners van ‘Netwerk Onlinehulp Vlaanderen’ maken een stand van zake op en blikken vooruit op ‘onlinehulpuitdagingen’ in diverse welzijns- en zorgsectoren. Zo kan jij je organisatie mee positioneren in deze evolutie.
Philippe Bocklandt (Netwerk Onlinehulp Vlaanderen en Arteveldehogeschool)
Workshops voormiddag - 11 u tot 12 u
Sessie: Videogesprekken in zorg en welzijn en hoe die implementeren in ambulante settings
Tussen twee huisbezoeken of live gesprekken in ‘professioneel skypen met cliënten’ OF in crisistijd extra contact kunnen opnemen OF een mantelzorger via videogesprek ondersteunen OF een virtuele tolk betrekken … ‘videogesprekken’ heeft veel mogelijkheden. Maar waarom zouden we? Wat is de sense of urgency? Welke veilige beeldbelapplicatie gebruik je dan? En hoe worden cliënten en hulpverleners hier ‘warm’ van? Wat zijn do’s en don’ts bij beeldbellen? En wordt dit als een hulpverleningscontact erkent?
Naast een kader en concrete getuigenissen geeft deze sessie je zicht op een paar heel concrete hulpmiddelen om beeldbellen in ambulante hulp en zorg te implementeren. Inspiratie halen we uit het SIMBA-project waarbij twee hogescholen en 40 welzijns- en zorgorganisaties beeldbelmogelijkheden verkennen.
Sarah De Coninck (UC Leuven-Limburg en Arteveldehogeschool) en Philippe Bocklandt (Arteveldehogeschool)
Sessie: Nice to meet - Online ondersteunende tools voor kinderen en jongeren
Presentaties: Algemene inleiding, Smart Ateljee, Wat Wat, Sorrybox
Via internet informeren en communiceren we met jongeren. Daarnaast zijn er ook andere (online) manieren om kinderen en jongeren te ondersteunen. Daarvoor kunnen we bestaande online media gebruiken, maar meestal worden specifieke onlinetools ontwikkeld voor welzijnswerk en gezondheidzorg. In deze sessie maak je kennis met specifiek ontwikkelde ondersteunende tools voor kinderen en jongeren. We dagen je ook uit om te dromen over een ‘nog te ontwikkelen’ tool.
Davy Nijs (UC Leuven – Limburg)
Sessie: Samenredzaam - Onlinehulptools voor meer zelfredzaamheid
Hulpverlening vandaag zet volop in op eigen kracht, veerkracht en het in kaart brengen van het eigen netwerk en de beschikbare steunbronnen. In deze workshop ontdek je hoe het werken met onlinehulptools daaraan kan bijdragen: een app voor jongeren vanaf 16 jaar die op eigen benen komen te staan, een online module voor kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem, en een app die je toelaat om zelf de controle te behouden over je eigen budget. Kortom, drie inspirerende co-creatie-verhalen over hoe zelfredzaamheid altijd ook een verhaal is van “samen”redzaamheid.
Saar Serrien (CAW Antwerpen - JAC), Kaatje Popelier (VAD - De Druglijn), Eva Haerdeman en An De Burghgraeve (Budget in Zicht- West-Vlaanderen) - gemodereerd door Marie Van der Cam van SAM, Steunpunt Mens en Samenleving
Sessie: Verscheidenheid in chathulp - 3 nieuwe chats en hoe ze tot stand kwamen
Chathulp voor mensen met autisme in wachttijd – een peer-to-peer chat voor en door geadopteerden – chathulp in de jeugdhulp, anoniem of met je aandachtsopvoeder. Drie nieuwe vormen van chathulp die elk vanuit een eigen dynamiek en context werden opgezet. Hoe kwamen ze op het idee? Wat waren de hefbomen en succesverhalen? Waar lagen de uitdagingen bij het ontwikkelen? Wat zijn de eerste resultaten en de verwachtingen?
Margot Dupont (A-buddy.be), Jo Renty (Autisme Chat) en Elke Lernout (Chaterover.be) getuigen – gemodereerd door Sandra Beelen (SAM – Steunpunt Mens en Samenleving)
Sessie: Meer dan een kwalitatieve tool - implementeren van e-mental health
Presentaties: Meer dan een kwalitatieve tool, E-mental health
Dat het belangrijk is om aandacht te besteden aan het implementatieproces van onlinehulp , mag ondertussen wel duidelijk zijn. Maar hoe pak je dit concreet aan en hoe staan medewerkers hier tegenover? In deze sessie krijg je meer inzicht op implementatie-aspecten aan de hand van drie tools/projecten. We focussen op het verschil tussen resultaten uit gecontroleerd onderzoek en praktijkstudies. We gaan in op concrete barrières en op manieren om hiermee om te gaan. We brengen ook meer inzicht in de algemene attitude van organisaties binnen de GGZ ten aanzien van onlinehulp.
Tom Van Daele en Eva Van Assche (Thomas More-hogeschool), Patrick Luyten (KU Leuven) en Herwig Claeys (online-hulpverlening.be)
Keynote - 13.15 u tot 14 u
Keynote: Disruptie in zorg en welzijn - sense of urgency als motor voor onlinehulp
Wanneer zijn welzijns- en zorgorganisaties ‘rijp’ voor innovatie en verandering? En hoe kan onlinehulp daar een rol in spelen? Hoe relatief is het belang van technologische innovatie? En hoe kunnen we meer focussen op de complexiteit van sociale innovatie? Een verhaal van behoeften en belangen.
Wouter Wolters (Buro Wisselstroom) is strateeg digitale innovatie rond e-health in Nederland
Workshops namiddag - 14.15 u tot 16.30 u (lange sessie)
Sessie: Onlinetools voor depressie en suïcide - Van preventie tot nazorg
Presentaties: Algemeen kader, NokNok, Carewear, Depressiehulp, Suïcidepreventie
Hoe pakken we in Vlaanderen depressie en suïcide digitaal aan? We schetsen een breder kader en gaan dieper in op vijf inspirerende voorbeelden. Als afsluiter volgt een paneldiscussie waarbij we vooruitblikken naar de toekomst in dit domein rond een aantal stellingen die deelnemers tijdens deze sessie kunnen insturen tijdens.
Tom Van Daele en Nele de Witte (Thomas More-hogeschool), Patrick Luyten (KU Leuven), Anne Verlinden (Vlaams Instituut Gezond Leven), Levi Vermote (Howest), Kirsten Pauwels (Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie) en Herwig Claeys (online-hulpverlening.be)
Sessie: (on)Mogelijk ?! - over sociale media in het kader van onlinehulp
Presentaties: (on)Mogelijk?!-over sociale media, Sectorafspraken CAW's, Digitale brug
Zorg- en welzijnsorganisaties zijn actief op sociale media. Wanneer we dit beperken tot communicatie over de werking stellen we ons als professional niet al te veel vragen. Wanneer we sociale netwerksites echter als hulpverleningstool inzetten, wordt de koord slapper en voelen we ons ongemakkelijker. In deze sessie geven we een overzicht van de wijzen waarop sociale media nu al ingezet worden in het sociaal werk met een focus op het werken met jongeren. Vervolgens komen enkele inspirerende praktijken aan bod, en is er inbreng vanuit de deelnemers. We verkennen enkele juridische kaders en ethische houvasten. Deze passen we vervolgens toe op enkele casussen.
Davy Nijs, Tom Vandries en Stijn Custers (UC Leuven-Limburg)
Workshops namiddag - 14.15 u tot 15.15 u (korte sessie)
Sessie: Hulpverlening hoeft niet saai te zijn - Serious games in welzijn en gezondheid
Gaming versus Serious Gaming? Games worden niet enkel ingezet als vorm van entertainment. Ze worden steeds vaker gebruikt als tool om kennis bij te brengen, vaardigheden te trainen of cognities te versterken. In deze sessie wordt de groei van deze innovatieve industrie in kaart gebracht en de meerwaarde ervan binnen diverse domeinen van de gezondheidszorg – onder andere games rond omgaan met depressie, ADHD, fijne motoriek, emotiebeheersong, stress, … komen aan bod.
Barbara Plovie en Kim Maes (Howest)
Sessie: Veilige onlinehulp aanbieden - Wat zegt de wet?
GDPR, privacy, beroepsgeheim, omgaan met cliëntgegevens … het is brandend actueel. Elke hulpverlener komt er mee in aanraking en de complexiteit van de materie zorgt voor vragen en onduidelijkheden. Annemie Van Looveren licht een tipje van de sluier op. We verkennen samen enkele aspecten van het juridisch kader beroepsgeheim en schuldig verzuim en passen het toe op online hulpverlenen.
Annemie Van Looveren (SAM, steunpunt Mens en Samenleving - www.jeugdrecht.be).
Sessie: OCMW n@bij - online toegankelijkheid in lokale sociale dienstverlening
Hoe kunnen onlinetools de toegankelijkheid van lokale sociale dienstverlening vergroten? En hoe toegankelijk zijn de beschikbare online tools? Van basic tools tot meer futuristische … om te informeren, communiceren of feedback te geven. Dit alles binnen een blended dienstverleningstraject waarbinnen klantgerichtheid centraal staat. We bieden inspiratie op basis van het project ‘OCMW N@bij’ en bevragen wat professionals als prioriteiten beschouwen in dit verhaal. Dit alles wordt doorspekt met een getuigenis vanuit een OCMW.
Elise Pattyn en Tommy Opgenhaffen (Arteveldehogeschool)
Workshops namiddag - 15.30 u tot 16.30 u (korte sessie)
Sessie: Een stap verder in chathulp - Over doorverwijzing en afstemming
Meer en meer welzijns- en zorgorganisaties bieden chathulp aan. Dat zorgt, zowel voor oproepers als organisaties, voor nieuwe uitdagingen en kansen. Hoe werken we aan een visie op afstemming van chathulp? Wat houdt een warme doorverwijzing via chat in en waarom zetten we daarop in? Hoe ziet dat er in praktijk uit? Wat zijn de technische mogelijkheden en hoe pakken we die aan?
Sofie Devarwaere (Awel), Patrick Vanderreydt (Zelfmoord 1813) en Ilse Van Campenhout (Nupraatikerover.be)
Sessie: Prison Cloud - onlinehulp voor cliënten in een gesloten instelling
In de nieuwe gevangenissen – zoals in penitentiaire instelling Beveren – hebben gedetineerden computer (met beperkte mogelijkheden) op cel. Reden genoeg om te verkennen welke mogelijkheden dit geeft voor de interne en externe hulp- en dienstverlening. Samen met hulpverleners en gedetineerden verwachtingen in kaart brengen en werk maken van de implementering is een bijzondere uitdaging in deze setting – zo zullen interne en externe hulpverleners getuigen.
Dana Mariën (PI Beveren) en Philippe Bocklandt (Arteveldehogeschool)
Sessie: Participeren en verbinden - Hoe online lokale netwerken versterken
Presentaties: Hoe online lokale netwerken versterken, Online buurten
Onlinehulp is meer dan het gebruiken van onlinetools tussen een cliënt en een hulpverlener. We presenteren en verkennen de mogelijkheden van internet, apps en sociale media bij het ondersteunen en stimuleren van lokale netwerken in buurten. Zowel participatie en inclusie van kwetsbare personen als het ondersteunen en stimuleren van individuele netwerken rondom mensen in kwetsbare omstandigheden komen aan bod.
Ann Decorte (Howest) en Bert Desmet (Mintus)